Voedselbos op Hoeve van der Meulen
Verspreid over onze percelen zijn stukjes ‘voedselbos’ aangeplant. De term ‘voedselbos’ heeft echter wat uitleg nodig.
Een voedselbos – er zijn er meer in Zeeland – is ontworpen naar het voorbeeld van een natuurlijk bos, maar met als hoofddoel voedsel te produceren. Er groeit een grote diversiteit aan bomen, struiken en kruiden, die passen in een natuurlijk bossysteem en elkaar versterken. De vele noten en andere vruchten, zaden, bladeren, stengels en soms ook paddenstoelen kunnen geoogst en geconsumeerd worden. Marcel Izeboud, coördinator van de twaalfkoppige werkgroep Voedselbos van de boerderij, vertelt dat gelaagdheid van groot belang is: “Van hoog naar laag: boom – kleine boom – struik – kruid – gras – mos. Sommige soorten, zoals wilgen, elzen en meidoorns worden geplant om de vruchtdragende soorten letterlijk tot steun of beschutting te zijn. De variëteit is enorm; er staan nu in totaal zo’n 140 soorten, waaronder ook niet-alledaagse als de kakiplant en de pecannotenboom.”
Biodiversiteit
Bij het woord ‘bos’ denk je aan een fors perceel, waarin je bij wijze van spreken kunt verdwalen. Zo niet op herenboerderij Hoeve van der Meulen. Daar bestaat het voedselbos uit één groot perceel (in het midden van de Notenakkers) en twaalf kleinere stroken, driehoeken en cirkels, die verspreid liggen over het land dat we van Het Zeeuwse Landschap pachten om groenten te telen. Het grote, langgerekte perceel wordt omzoomd door notenbomen en telt drie bescheiden waterpartijen: Poel, Pit en Vaete. “Die ‘versnippering’ zorgt ervoor”, legt Marcel uit, “dat het bos beheersbaar blijft en geen ondoordringbaar oerwoud wordt; we willen straks wel kunnen oogsten. En het versterkt ook de biodiversiteit op ons land, iets waar we grote waarde aan hechten. Het verbetert bovendien de bodemkwaliteit en de waterhuishouding in het algemeen.” Het dertiendelige voedselbos beslaat in totaal zo’n achtduizend vierkante meter en telt zo’n zesduizend bomen en struiken, grotendeels geschonken door Delta Energie en via de leden afkomstig uit de Gratis Boompjes Uitdeelactie van de Zeeuwse Milieufederatie in september vorig jaar.
Mulchen
Wanneer kunnen de leden bessen, walnoten, pruimen en zo meer oogsten, Marcel? “Het zijn zo goed als allemaal meerjarige gewassen, dus dit jaar is er nog niets te oogsten, nog los van het erg droge voorjaar. Het voedselbos heeft een aanloop van ongeveer tien jaar om tot maximale productie te komen, daarna blijft de opbrengst stabiel.” De adviesgroep Zelfoogst zal er zich nog over buigen hoe dat oogsten en verdelen het beste kan, maar eerst is er nog ander werk te doen. Marcel: “Zo’n tachtig boompjes en struiken moeten nog op het grote perceel geplant worden en we willen bij alles wat er nu staat nog mulchen: de grond afdekken met een laag organisch materiaal, zoals houtsnippers, maaisel of bladeren. Dat houdt het vocht vast, beschermt de bodem en voorkomt de groei van kruiden die we liever niet hebben. Nog veel te doen dus!”